MÁT RƯỢI HẠT É VÀ LƯỜI ƯƠI

Mùa nóng bức lại đến, những cơn gió thổi cũng mang theo cái nóng hầm hập đến khô người.May là Vũng Tàu khí hậu so với các nơi rất lý tưởng rồi.Thật vậy,chỉ cần thấy chiều tối đông đúc  người đổ ra bãi biển hóng gió là đủ biết cái nóng của thời tiết ngày càng khắc nghiệt do biến đổi khí hậu hay vì lí do nào khác thì rõ ràng khí hậu Vũng Tàu bây giờ so với 10 năm trước đây đã khác, nói chi đến hàng mấy mươi năm thủa tôi còn là con bé thơ ngây mộng mơ, thấy biển quá rộng và mênh mông khi đứng trên bờ nhìn ra, những con đường rộng, dài đi hoài rất lâu mới tới trường phát khóc vào những trưa hè nóng bỏng, đôi guốc mộc lộc cộc và đôi bàn chân bé nhỏ đi bộ từ trường Nữ tiểu học theo con đường Số 1 về nhà ở gần ngã ba Nguyễn tri Phương (Trường tiểu học Hạ Long và đường Trương Công Định bây giờ) đã là nỗi sợ của tôi ngày nào.

Tuy nhiên, về đến nhà thì cơn mệt tan biến khi bà nội cho thưởng thức ngay ly nước hạt é,lười ươi mát rượi dù không có đá lạnh như bây giờ.Cái vị hạt é thơm thơm trơn tuột hòa với vị lười ươi thoảng như mùi thuốc bắc quyến rũ lạ thường thấm vào cổ họng thật đã cơn khát nóng bỏng của tôi.Khi học trung học, nhà tôi đã gần trường hơn, những con đường có bóng cây rợp mát  từ nhà đến trường hay ngược lại,ngôi trường Trung học Thánh Giuse Vũng Tàu ngày ấy là chuỗi kỷ niệm gắn với tôi suốt 6 năm theo học.Trước cổng trường là chiếc xe bán các loại giải khát trong đó hạt é lười ươi là loại rẻ nhất sau cả đá bào,táo tàu, nhãn nhục …Rẻ nhưng tôi thích vì nó ngon ngọt, dễ chịu với hương vị thật thiên nhiên.

Theo bà nội,hạt é là loại hạt  của cây húng quế hình dáng giống hạt mè được thu hoạch theo mùa uống vào mát và lên thuốc, chống táo bón, hạt lười ươi  từ cây lười ươi trong rừng mọc nhiều ở miền Trung và Đông Nam bộ,hạt lười ươi khô hình dáng như trái cà na nhưng nhỏ hơn.Hai loại hạt này được ngâm vào nước nóng cho nở nhanh, hạt é bung ra có hình tròn trắng đục nhờn mát, hạt lười ươi thì bung ra có màng màu nâu vàng vàng như lưới mỏng.Chỉ cần nhặt các vỏ, bỏ đường vừa ngọt, vài viên đá đập nhỏ là đã sẵn sàng thưởng thức ly hạt é lười ươi thơm mát khó quên.

Theo đông y, hạt é có tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, lợi cổ họng, giải nhiệt, thông tiện, thường dùng chữa ho khan, cổ họng sưng đau, nôn ra máu, đi cầu ra máu, chảy máu cam, viêm đường tiết niệu, nhức răng, đau mắt đỏ, mụn nhọt. Có thể uống nhiều lần trong ngày, dùng thường xuyên không độc, làm thức uống giải khát để trừ các bệnh nhiệt trong mùa hè. Để tăng tác dụng nhuận trường có thể dùng chung với hạt lười ươi.Hạt lười ươi vị ngọt, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, lợi cổ họng, giải độc, thông tiện, thường dùng chữa ho khan, cổ họng sưng đau, nôn ra máu, đi cầu ra máu, chảy máu cam, viêm đường tiết niệu, nhức răng, đau mắt đỏ, mụn nhọt. Dân gian hay dùng để làm mát và nhuận cơ thể.

Công dụng của hạt é và lười ươi như trên mãi sau này tôi mới biết,chứ thủa bé tôi chỉ biết là cả hai loại hạt này uống ngon, mát vào những ngày nóng bức,là món giải khát hấp dẫn đám học trò tuổi nhỏ tới lúc bước chân vào trường đại học vẫn còn mê.Có người thích bỏ vào giọt dầu chuối thơm nồng tạo thêm hương vị nhưng tôi không thích, tự hạt é và lười ươi đã có hương vị riêng đã uống rồi thì nhớ mãi.Thời nay, theo công nghiệp các loại nước uống chế biến hiện đại tràn ngập và công việc bận rộn khiến người ta chọn các loại này cho tiện mà quên mất những thức uống đơn giản, bổ ích thiên nhiên quý báu đem lại sức khỏe.

Ngày ấy, chỉ cần ngỏ lời thích ly hạt é lười ươi mát lạnh tôi sẽ được thưởng thức ngay tức khắc,nhưng rồi đó chỉ là thoáng qua của thời tuổi trẻ cho mấy câu thơ vụng dại:

Hạt é lười ươi quyện với nhau

Ươm vị ngọt tình đầu bối rối

Ừ nhỉ vì sao mình cứ vội?

Khi không thể từ từ thưởng thức

Từng hạt é nhẹ nhàng thấm đẫm

Lời tỏ  tình: yêu hoặc không yêu?

Kỷ niệm là vậy, thoáng nhớ thoáng quên.Phía sau tôi bây giờ chỉ là quá khứ  xa tít tắp trùng khơi trong nỗi niềm hồi tưởng.Bạn có vậy không?

PHAN THỊ VINH
Ảnh : luonghuuphuoc