TẾT RỒI BÁNH TÉT ƠI

Không khí càng gấn Tết càng dịu hơn, bớt lạnh và có lẽ do cái náo nhiệt của người người, nhà nhà hối hả lo toan hoàn tất những việc cuối năm cũ Giáp Ngọ, đón năm mới Ất Mùi.Hai con giáp được gọi là quý trong câu ca dao:
“Người ta tuổi Ngọ, tuổi Mùi
Riêng tôi ngậm ngùi mang lấy tuổi Thân!”
Ừ, tuổi ngọ tuổi mùi là hai loại động vật giúp con người rất nhiều trong cuộc sống…thủa xưa khi chưa có phương tiện giao thông thì ngựa là” Thiên lý Mã” giúp người di chuyển đường xa vạn dặm,ngựa cũng tự hào là con vật đẹp về hình ảnh, tuyệt về tài năng và lòng trung thành chung thủy mặc dù câu: Ngựa quen đường cũ” được hiểu méo mó đi theo nghĩa xấu khiến ngựa nếu biết nói nó sẽ sẵn sàng biện minh tích cực cho mình.Với tôi, ngựa trong văn chương và nghệ thuật điện ảnh…tôi vẫn thích hình ảnh con ngựa đưa chủ nhân của mình quay về chốn cũ, thậm chí chỉ cần ngựa về nhà mà không có chủ gợi cho ta biết chủ nhân đã không thể trở về.Nói thế để ghi nhận năm Giáp ngọ sắp hết là năm cũng nhiều gặt hái công trạng mà năm Ất Mùi sắp tới được thừa hưởng tiếp nối,khắc phục cái xấu hoàn thiện cái mới.

Mà thôi, tản mạn đôi chút để vào chuyên đề về một loại hình bánh ngày tết cổ truyền dân tộc là miền Nam có bánh tét, miền Bắc có bánh chưng hai loại bánh kết cấu nguyên liệu thì tương đối giống nhau gồm: Nếp, đậu xanh, thịt và các gia vị khác, được gói lại bằng lá dong là lá chuối…nhìn chung đều là các nguyên liệu dễ tìm của hai miền quê hương Việt Nam yêu dấu.Tôi, một kẻ cả đời mải mê tìm mãi, tìm nhớ hoài chuyện xưa cổ tích để năm hết tết đến lòng lắng lại  khi không khí Tết đang rộn ràng khắp chốn, khi người tha phương vội vã quay về quê, người thương về với người thương và nào là dọn dẹp nhà cửa, làm mới tất cả để đón tết, đón năm mới.

Đón Tết thì gói bánh tét dường như là điều tôi mê mẩn dù tôi chẳng  bao giờ có điều kiện để làm,nhưng cũng chẳng cần phải tự làm mới tận hưởng được không khí ấy! cái không khí từ việc chuẩn bị nguyên liệu : Đãi đậu xanh, đãi nếp rồi ngâm, chuẩn bị thịt ba chỉ và riêng việc sắp lá chuối là dư sức cảm nhận hương vị tết đã đến gần…Bánh tét có hình trụ tròn đậm đà hòa quyện được gói bởi các bàn tay tài hoa mà các mẹ, chị,em rồi cả các anh,em cũng tham gia nữa.Cứ ngắm những đôi tay thoăn thoắt gói đều đặn để hoàn thành chiếc bánh tét to, nhỏ khác nhau tùy người lựa chọn cũng đủ quyến rũ qua hình dáng bên ngoài bằng màu xanh lá chuối, những lạt tre cột thắt kỹ thuật và mỹ thuật màu trắng ngà nổi lên đều tăm tắp, bây giờ người ta thay bằng dây ny lon màu xanh đỏ, trắng vàng cũng ngồ ngộ.

Quan trọng là hương vị bánh tét thơm lừng đặc trưng phối hợp thấm vào vị giác nhẹ nhàng gợi bao cảm xúc thân thương.Trong bài này, tôi cũng không tả kỹ về cách gói, nấu bánh tét nữa vì trong thời buổi công nghiệp hóa ai cũng đã biết rồi…tôi chỉ muốn tả về cảm nhận của mình, cái cảm nhận nhẹ tênh hương vị thân quen của bánh tét miền nam yêu biết mấy cho vừa,chỉ là đòn bánh tét thôi nhưng chứa đựng bao tình cảm của gia đình, bạn bè gói ghém được ươm chín bằng bếp lửa bập bùng lâu hơn 6 đến 7 tiếng đồng hồ để canh bếp,trong đêm lạnh, ánh lửa bập bùng soi sáng những gương mặt rạng ngời yêu thương cùng với sự lan tỏa của khói trở nên hình ảnh đẹp tuyệt khó quên.

Tôi thích tên bánh Tét, có lẽ do động tác tét lá để lột bánh khi ăn của người miền Nam dễ thương đến lạ lùng.Duyên may năm nay,tôi đã ghé nhà đứa em quen biết vào lúc tương đối thảnh thơi chiều 28  tết, ngắm kỹ thuật quen quen về gói bánh mà nao nao trong bụng…năm nào cũng vậy, mỗi năm một cảm xúc khi xem gói bánh tét ở nhiều nơi khác nhau mà tôi luôn thấy mới mẻ với mình, rồi chờ nấu bánh bỗng chừng như tìm về thủa nhỏ, háo hức mong chờ từ lúc chuẩn bị lò, nhóm củi lửa, xếp bánh vào nồi, châm nước, đảo bánh là cả một kỹ thuật cầu kỳ chi tiết đòi hỏi kinh nghiệm…của người nấu, chưa kể chuyện phải giữ củi lửa cho đều mà quý ông xã của em chia sẻ: bắt đầu với củi nhẹ rồi tới củi chắc đượm than, giữ củi đều lửa,chao ơi trăm thứ vẫn không tả hết ánh mắt, gương mặt và tình cảm từ trái tim của những người làm ra các đòn bánh tét tuyệt vời này.

Thường thì tôi luôn bỏ cuộc lúc đêm về nấu bánh do bận rộn công việc, do sức khỏe cá nhân nhưng vẫn hồ hởi thưởng thức khi thành phẩm hoàn thành…Chao ơi, bánh dẻo ngon, dậm đà ngọt ngào vì thấm đượm chữ tình trong từng hạt nếp, từng hạt đậu xanh và vị béo ngậy của thịt mà không ngán, bấy nhiêu đó đã ôm trọn chữ “tết quê hương” êm ấm nồng nàn mà không dễ ai cũng có được.Sau này bánh tét còn được chế biến nhiều nguyên liệu khác để cho ra bánh tét chay, bánh tét chuối, bánh tét lá cẩm, bánh tét chữ tùy theo tài hoa của người chế biến thỏa mãn ẩm thực của nhiều người.

Tết đã đến gần lắm rồi, nhà nhà đã  hoàn tất các công việc dọn dẹp, sửa soạn…những bông mai vàng rực trên cành,những nồi bánh tét chuẩn bị được vớt ra trong không khí dịu mát, không khí ấm cúng xum họp hạnh phúc của gia đình ngày đầu năm tưng bừng, ước mơ an lành vạn điều như ý, thành đạt viên mãn.Tết tưng bừng hứa hẹn nhiều may mắn và những khoanh bánh tét hương vị đặc trưng chắc chắn gợi nhiều thương nhớ với những ai còn phiêu bạt tha hương khi năm mới sắp về.Khúc giao mùa mùa xuân mãi là vĩnh cửu,đắm đuối hồn người khát khao an vui hạnh phúc.

Năm mới Ất Mùi,thân chúc quý bạn bè, anh chị em một mùa xuân an khang thịnh vượng,khỏe mạnh, thành đạt trong công việc và thưởng thức hương vị ấm áp của gia đình,tình cảm đầm ấm tuyệt vời thân yêu mong ước hòa bình, an hòa trên khắp mọi miền đất nước.
Bạn ơi! Tết Ất Mùi rộn rã tươi vui sắp chạm ngõ rồi.

PHAN THỊ VINH

Ảnh : Armie Tran