Đã hơn mấy mươi năm kể từ ngày rời trường trung học Thánh Giuse
Vũng Tàu,mùa hè 1974 đối với tôi là biết bao điều để nhớ.Kỳ thi tốt nghiệp tú
tài phổ thông IBM đầu tiên và cũng là cuối cùng khiến tất cả lứa học sinh ngày
ấy mãi hoài chênh vênh khung trời kỷ niệm.Tôi cũng không ngoại lệ,lần đầu tiên
sau 12 năm học cảm thấy lo âu vì cách thi trắc nghiệm mới mẻ, cách học vẫn vậy
nhưng câu hỏi và các con chữ a,b,c,d đáp án đánh đố những học sinh nào mập mờ
mất căn bản,chưa kể giữa vô cùng kiến thức ấy đòi hỏi học sinh phải thật chính
xác, kỹ lưỡng khi quyết định chọn một trong bốn mẫu tự quy định.Cứ thế, những
nỗi lo âu day dứt,rồi sợ hãi vì biết bao thử thách phía trước gieo mãi trong
tôi niềm trăn trở.
Học thì đã thuộc chắc chắn mà cứ lo,ngày ấy học sinh chỉ biết
học hết chương trình theo hướng dẫn của thầy, cô,cố hết mức “Vượt vũ môn” để
tìm đến khung trời khác lạ được gọi là đại học,nam sinh nếu thi rớt thì sẵn chờ
là chiến trường đỏ lửa chiến tranh là điều gần gũi.Sau gần 40 năm kề từ khi kỳ
thi tú tài cuối ấy, cuộc đời tôi cũng bước vào ngã rẽ với những tháng ngày mải
mê nơi giảng đường Văn khoa, Luật khoa Sài Gòn thật ngắn ngủi…Học mà cứ nghe và
thấy những cuộc biểu tình đòi hòa bình,chấm dứt chiến tranh trở thành đỉnh
điểm,học mà vẫn còn lãng đãng bao kỷ niệm với bạn bè, thầy cô trường, lớp thời
trung học mới chia xa.
Mùa hè cũng là mùa thi tốt nghiệp của tất cả các học
sinh lớp 12,chấm dứt 12 năm học hành khi vừa độ tuổi 18,vừa có quyền công dân
để chập chững bước vào đời nếu không có điều kiện đi tiếp con đường học vấn.Gần
40 năm mà sao tôi cứ ngỡ mới đây khi khắp các ngôi trường hôm nay là ngày thi
bắt đầu cho gần một triệu thí sinh thi tốt nghiệp,nhìn các bậc cha mẹ đưa đón
con em mình, gương mặt phảng phất nỗi lo luôn là hình mẫu giống nhau mà tôi cảm
nhận được.Nhớ lại, ngày tôi đi thi tốt nghiệp tú tài chẳng có ai đưa đón vì ba
mẹ còn bận rộn với cuộc mưu sinh,hình như tất cả bạn bè tôi cũng thế,đứa nào
cũng mang theo một cây bút chì 2B phần lớn hiệu Gilbert,một cục gôm tốt,bút máy
bơm mực ngày xưa hiệu Pilot và đồ chuốt bút chì, khi vào phòng thi chỉ cần
trình thẻ học sinh và đã có số báo danh ghi cụ thể trên bảng danh sách dán
ngoài cửa.
Phòng thi của tôi đa phần là các học sinh có vần cuối của
24 chữ cái như T,V, X,Y, được bố trí không đông lắm chừng khoảng 30 học sinh.Cô
Ân Khánh Tuyết là giám thị coi thi cùng một thầy khác mà tôi không nhớ tên.Có
tất cả 11 môn thi và các môn chính tính theo hệ số điểm.Mỗi thí sinh được phát
một bảng trả lời,một tờ giấy nháp đôi nếu hư hỏng có thể xin cấp lại.Khi đã
giải xong bài thì dùng chì tô vào khung trả lời câu mình chọn, cô Tuyết luôn
nhắc nhở học sinh chọn câu cho chính xác để tránh sai sót, và thời gian thi
cũng tùy thuộc vào môn thi được quy định rõ ràng.Cả phòng im phắc, tập trung
làm bài, không có quay cóp, hỏi nhau vì thời gian rất sát sao…chỉ cần sơ hở là
và tô sai vị trí sẽ sai hàng loạt,mất điểm như chơi.
Cuộc thi IBM ấy là kỳ thi đầu tiên và cuối cùng ghi dấu biết bao
nỗi niềm,kỷ niệm mà lứa học trò chúng tôi ngày nào bây giờ nhắc lại vẫn thấy
như mình mơ ngủ.Tất cả bài thi được đóng gói chuyển lên Nha khảo thí Sài Gòn để
máy chấm rồi niêm yết kết quả ở các trường trung học trên Sài Gòn.Trong
quá trình vận chuyển nghe đâu cũng mất mát bài thi, rồi do sử lí nhầm bài, niêm
yết danh sách sai cứ khiến tôi lo lắng không yên và nhờ thầy ĐNĐ xem giúp kết
quả ở Sài Gòn mà chúng tôi biết kết quả sớm trước khi có danh sách về Vũng
Tàu.Tất tật rồi cũng xong, khi nhận được giấy Chứng Chỉ Tú Tài Phổ Thông là
hành trình ghi danh, thi vào đại học cũng thử thách không kém.Rồi biến động
lịch sử đến, cuộc thi tốt nghiệp với tôi trở thành quá khứ,tôi bỏ quên thời
gian rất lâu mải mê kiếm sống đến ngày các con thi tốt nghiệp cũng hàng mấy
mươi năm sau.Cuộc đời thật lạ,những ngày các con đi thi,tôi phải đi làm nên chỉ
vội vã đón, đưa con tại nơi thi lúc bắt đầu và kết thúc buổi thi,không giống
như các phụ huynh khác ở phía ngoài cổng trường, lo lắng chực chờ.May thay, hai
con tôi đều thi đậu dễ dàng nên cũng dễ chịu.
Mùa hè nóng bỏng với nhiệt độ mỗi ngày một nóng hơn,số học sinh
thi tốt nghiệp cấp III nhiều gấp bội thời tôi đi học.Thoắt mà đã gần 40 năm kể
từ ngày ra trường trung học, tôi mới có thời gian nhớ lại những gì kỷ niệm nay
đã thoáng nhớ thoáng quên mà rưng rưng thổn thức.Kỳ thi IBM cuối cùng năm
ấy đã kết thúc như một định mệnh cứ khiến tôi nôn nao khi nhớ lại,chao ơi!đời
như biển rộng sông dài, như trời xanh cao vút những mơ ước cho đời người trăm
năm ngắn ngủi…Tôi, lặng lẽ một kiếp người bôn ba dù tuổi đã hoàng hôn vẫn hoài
nhớ về ngày xưa áo trắng sân trường và những câu thơ ngọt ngào xa vắng đã
chìm khuất tự bao giờ.
PHAN THỊ VINH
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét