MÍA GHIM NGỌT NGÀO NỖI NHỚ

Cách nay hơn nửa thế kỷ,Vũng Tàu có nhiều món ngon đậm đà nỗi nhớ đã gieo trong tôi bao niềm hoài niệm,đó là tuổi thơ của những mơ mộng hảo huyền về thiên đường cổ tích đẹp như thần tiên,thương bóng trăng rằm tháng tám vằng vặc đẹp tuyệt vời cùng chiếc lồng đèn và ánh nến lung linh,thương câu ca dao ru hời của mẹ cứ thế dong ruỗi đường trần mải mê bên bếp lửa bập bùng ấm áp, khóa tỏa cay xè mi mắt đợi nồi mía hấp thơm phức tuyệt vời quyến rũ.Ngày đó, các món ăn giản dị được chế biến là nướng,luộc,hấp chỉ là các loại nông sản như khoai lang, đậu phộng,bắp,mía…

Ngày ấy, cây mía là loại có vỏ màu vàng óng, khá to và từng lóng dài gần một tấc giống như cây tre được má gọi là mía mật ngọt lịm, mềm rụm khi nhai vừa ngon vừa để sạch răng mà tôi và lũ em mê tít khi vào mùa má mua về cho lũ con háu ăn.Cảm giác của tôi lúc ấy là nhai tất tật cả thân lẫn mắt mía dẫu có cứng hơn và nhạt hơn,cứ nhìn bà nội và má ngồi ngoài sân róc mía,tiện từng khẩu mía và cắt nhỏ cứ làm đám chúng tôi háo hức…đó là mía tươi, lâu lâu má cũng hấp mía ăn cho lành cũng mê không kém,nhất là mùi mía hấp thơm lạ lùng không thể cưỡng nổi sự thèm thuồng trong bụng.

Cây mía cách nay hơn mấy mươi năm là món ăn vặt lành dạ được người bán cắt khúc cắm vào các cây tre chẻ hoa nên gọi là mía ghim,rồi được ướp đá mát rượi bỏ trong tủ kiếng bán trước cổng trường, bán dạo vào các buổi trưa hè cho cả người lớn lẫn trẻ nhỏ ưa thích.Miếng mía ngọt ngào được cắn giữa hai hàm răng theo sớ rồi nhai để nghe nước rịn trong miệng mà thưởng thức hương thơm lẫn vị ngọt là đủ thoải mái chất quê dân dã đang khiến cho cơ thể thú vị mà đắm đuối cho tận tuổi hoàng hôn.Chưa kể uống ly nước mía màu vàng sánh, ngọt lịm khi uống vào ngày hè nóng bỏng.Bây giờ loại mía này dường như mất hẳn, chỉ còn loại mía vỏ màu nâu,cứng hơn mía vàng xốp thủa nhỏ tôi được ăn…Ngoài ra còn có mía lau thân nhỏ màu xanh nhạt chỉ để nấu với cỏ tranh, thuốc dòi uống thanh nhiệt giải độc.

 Theo đông y,trong cây mía có nhiều chất dinh dưỡng như đạm, canxi, khoáng, sắt; nhiều nhất là đường (12%). Theo các chuyên gia y học, mía bổ sung dinh dưỡng cho cơ bắp, thanh nhiệt, giải khát, xóa tan mệt mỏi, trợ giúp tiêu hóa. Sau đây là một số bài thuốc từ mía:

- Khi bị viêm niệu đạo, đi tiểu đau buốt do viêm nhiễm hệ thống bài tiết, có thể lấy nước mía, ngó sen tươi mỗi thứ 60 g, mỗi ngày uống 2 lần. Để trị miệng nhiệt lưỡi khô, viêm dạ dày mạn tính, nên uống từ từ hỗn hợp nước mía và nước gừng tươi.

- Viêm dạ dày mạn tính: Nước mía, rượu nho mỗi thứ một ly, trộn đều, uống ngày 2 lần vào buổi sáng và tối. 

- Đại tiện táo bón: Nước mía, mật ong mỗi thứ một ly, trộn đều. Uống ngày 2 lần vào buổi sáng và tối khi bụng trống.

- Nội nhiệt miệng khô, nôn mửa, ho, viêm họng, chứng miệng khô nóng ở người già sau khi sốt: Nấu cháo bằng gạo nếp, khi chín thì cho nước mía vào quấy đều để uống.

- Viêm da: Vỏ mía tím nướng thành tro, nghiền vụn, trộn với dầu vừng để bôi.

Dần dà…mía ghim không thể cạnh tranh nổi với các loại thức ăn công nghiệp  nên người bán cũng bỏ và bán loại khác chỉ còn nước mía bỗng có một thời rầm rộ là “Nước mía siêu sạch” từ những xe bán nước mía ép khắp nơi, nước mía ở Vũng Tàu cũng có thương hiệu như xe nước mía ở quãng trường Trưng Vương, nước mía Hollywood  vì bán ở vỉa hè đối diện với vũ trường Hollywood,nơi này nước mía chất lượng, rẻ chỉ có vài ngàn một ly đủ để giải cơn khát của ngày hè nóng nực cho  khách hàng mọi lứa tuổi trong đó giới trẻ rất đông đến uống vừa giải khát vừa chuyện trò “chém gió”.

Bây giờ,lâu lâu vào mùa hè  tôi và bạn bè cũng thường rủ nhau đến quán nước mía vừa uống vừa tám chuyện tào lao, lòng tôi chợt bâng khuâng khi nghĩ về ngày xưa tuổi nhỏ, về nghề bán mía ghim đến nay mai một rồi chợt xót xa khi vườn mía của bà con nông dân khi trồng ra gặp khó khăn khi tiêu thụ và những nhà máy đường khắp nơi cũng chung số phận cạnh tranh khắc nghiệt với đường nhập khẩu…Chao ơi! Còn đâu danh hiệu đường Biên Hòa một thời ngọt ngon,hấp dẫn và quyến rũ?Vậy đó,sản xuất cứ quẩn quanh và người nông dân ngày một khó khăn hơn trong cuộc sống, họ không còn bình yên với đồng ruộng của mình vì đô thị hóa lấn áp khốn cùng nghĩ mà thương.

Tôi chỉ là người tuổi hoàng hôn hoài niệm lạc lõng trong nhịp sống dữ dội của hiện tại,nhớ kỷ niệm tuổi thơ cách nay hơn nửa thế kỷ xa vời, thủa biển Vũng Tàu ngập tràn cá tôm và rừng cây mênh mông,núi đồi chập chùng đậm đà hương của lá,của hoa  tỏa thơm một cõi cùng những chồi măng vàng ươm trong những bụi tre xanh hút mắt ở Núi lớn, Núi nhỏ,chập chùng những bụi cây đủng đỉnh đong đưa trước gió, những chùm hoa Tygôn tím ngất ngây cho thơ ca ùa về mời gọi.Dĩ nhiên tiếng rao : “Mía ghim…mía hấp đây” giờ chỉ còn là cổ tích hoặc tồn tại trong giấc mơ của tôi sau những giờ mệt mỏi với công việc tìm về lạ lẫm.

Mưa vẫn dữ dội, những cơn mưa  khiến nhiệt độ dịu đi nhưng tôi lại nghĩ  thương những xe nước mía sẽ không có khách!đồng nghĩa với ế ẩm và khó khăn.Trời mưa không ai uống nước mía là đương nhiên,nhưng tôi mong rằng món giải khát bình dân  ấy vẫn được nhiều người ưa chuộng hoài hoài!thủa đó, lũ trẻ ăn mía vừa luyện răng chắc khỏe, sạch, vừa đưa lượng đường thiên nhiên vào người “sạch” là chắc chắn.Nước mía nếu đảm bảo vệ sinh,không tẩm ướp đường hóa học cho ngọt nồng thỏa mãn khẩu vị người uống có lẽ vẫn là loại nước giải khát ngày hè ngon, bổ,rẻ phù hợp nhiều người.

Tôi lại mong trời nắng lên để có buổi tối hẹn gặp bạn bè nơi xe nước mía vỉa hè vừa uống vừa nhắc chuyện ngày xưa đi học thì thật tuyệt vời,ước mơ đơn giản này cũng dễ tìm bạn nhỉ?

PHAN THỊ VINH